Idealnie, jeśli przed zajściem w ciążę, kobieta dokładnie wyleczy wszystkie zęby. Przede wszystkim dzięki temu zminimalizujemy negatywny wpływ stanów zapalnych w organizmie matki na zdrowie dziecka. Należy mieć też na uwadze fakt, że leczenie zębów w ciąży jest utrudnione.
Na co zwrócić szczególną uwagę?
Drugi trymestr ciąży to na ogół czas, gdy kobieta czuje się na tyle dobrze, aby wizyta w gabinecie stomatologicznym nie była zbyt męcząca. To także okres, gdy płód ma za sobą procesy organogenezy (czyli formowania się zawiązków narządów). Jednocześnie daleko jest jeszcze do porodu, z czym wiąże się niższe ryzyko wywołania przedwczesnych skurczów. Dlatego też w tym czasie maleje ryzyko negatywnego wpływu zabiegów stomatologicznych na przebieg ciąży. Ograniczeniu ulega taż ryzyko związane z oddziaływaniem stresu oraz przyjmowanych środków przeciwbólowych na zdrowie dziecka. Całkowity zakaz stosowania środków przeciwbólowych u kobiet w ciąży jest popularnym mitem. Nowoczesne leki stosowane przez stomatologów w przypadku ciężarnych kobiet nie powodują m.in. obkurczania naczyń krwionośnych, a ich dawki mogą być precyzyjnie dobierane. Ryzyko związane ze środkami przeciwbólowymi występuje w przypadku każdego pacjenta, ale trzeba zawsze rozważać czy np. infekcja w zębie czy stres wywołany bólem podczas leczenia bez znieczulenia nie stanowi jeszcze większego zagrożenia dla płodu.
Ból zęba może oznaczać, że w organizmie rozwija się stan zapalny, stanowiący zagrożenie dla płodu. Należy jak najszybciej pójść do stomatologa – ryzyko problemów wynikających ze stanu zapalnego jest znacznie większe niż ryzyko związane z podjęciem leczenia (o czym była mowa w punkcie wyżej). Drobnoustroje wnikając w uszkodzone tkanki organizmu matki, mogą przeniknąć także do organizmu dziecka. Brak reakcji na stan zapalny w ciele kobiety może przyczynić się do niskiej masy urodzeniowej dziecka, a nawet przyspieszyć poród. Bóle zębów mogą mieć też różne przyczyny – nie zawsze jest to efekt zmian próchniczych. Czasem wynikają ze stanów zapalnych dziąseł a czasem tylko z nadwrażliwości, będącej efektem działania temperatury na odsłonięte szyjki i korzenie zębów.
W trakcie ciąży zmienia się pH śliny. Sprzyja to namnażaniu bakterii i demineralizacji szkliwa. Zęby stają się bardziej podatne na próchnicę i uszkodzenia. Nudności i refluks żołądkowo-przełykowy, często wzmagające się w ciąży, także negatywnie wpływają na szkliwo. To skutek cofania się treści żołądkowej, która zmienia niekorzystnie pH w jamie ustnej. Z powyższych powodów należy w okresie ciąży nie tylko zwrócić szczególną uwagę na higienę jamy ustnej, ale także na dietę i sposób odżywiania, aby zmniejszać nudności i objawy refluksu.
Jeśli natychmiastowe rozwiązanie problemu powodującego ból nie jest możliwe, a lekarz zaleci przyjmowanie środków przeciwbólowych, możemy mu zaufać. Nie podejmujmy jednak decyzji samodzielnie. Niektóre leki przeciwbólowe zawierają substancje, które mogą zaburzyć prawidłowy rozwój płodu. Z lekkim bólem zęba można powalczyć najpierw domowymi sposobami. Należy jednak pamiętać, że może być to jedynie ograniczonym w czasie sposobem na dotrwanie do wizyty u stomatologa. Aby ograniczyć cierpienie i stres bez przyjmowania leków przeciwbólowych można sięgnąć po zimny okład oraz ziołowe płukanki z szałwii i rumianku (działają przeciwzapalnie). Należy też unikać wysiłku fizycznego i gwałtownych zmian pozycji (np. szybkiej pionizacji) – wszystko to może potęgować ból.
O ile obawy dotyczące podania znieczulenia w okresie ciąży są daleko przesadzone, to wykonanie zdjęcia RTG jest już odradzane. Kobiety powinny koniecznie informować lekarza dentystę o tym, że są w ciąży, szczególnie, jeśli nie jest to widoczne. Mimo wszystko stomatolog w szczególnych przypadkach może podjąć decyzję o wykonaniu rtg zęba.
Obecnie, dawki promieniowania w przypadku prześwietlenia jednego zęba nowoczesnym aparatem są podobne do tych, które przyjmujemy zjadając kilka bananów. Co ciekawe, na o wiele większe promieniowanie jesteśmy narażeni podczas jednej godziny lotu samolotem.
Gaz rozweselający, znany jako podtlenek azotu, może złagodzić stres związany z wizytą u stomatologa. Jednak nie należy go stosować w okresie ciąży, szczególnie w I trymestrze bo zwiększa ryzyko poronienia.
Wybielanie zębów nie jest wskazane w okresie ciąży oraz karmienia piersią. Po pierwsze nie są to zabiegi konieczne – można z tym trochę poczekać. Ostrożność podyktowana jest też brakiem miarodajnych badań na temat długoterminowego wpływu na płód związków chemicznych używanych obecnie do wybielania zębów.
Na biały uśmiech, jako młoda mama, lepiej chwilę poczekać.
W okresie ciąży bezwzględnie należy dbać o zęby. Wokół wizyt u dentysty w tym okresie narosło wiele mitów. Większość zabiegów u stomatologa jest jednak całkowicie bezpieczna. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na ten temat, zapytaj położnej z iKid.
